Nhà gỗ Bắc Bộ không chỉ nổi bật với thiết kế đơn giản, mạch lạc. Trong đó còn ấn tượng người nhìn bởi những mẫu hoa văn chạm khắc hết sức tinh tế. Vậy quý vị có biết trên nhà gỗ cổ truyền thường chạm khắc hoa văn gì và có ý nghĩa như thế nào. Tất cả sẽ được bật mí ngay trong bài viết dưới đây.
Giới thiệu về mẫu nhà gỗ Bắc Bộ
Là một trong những kiểu nhà gỗ cổ truyền Bắc Bộ, được xuất hiện ở nhiều làng quê Việt Nam. Nổi bật với hai tông màu nâu trầm của gỗ và mái ngói đỏ tươi. Kiểu nhà này là đặc trưng cho một nền kiến trúc rực rỡ được thừa hưởng từ nhiều đời nay.
Được thiết kế 1 tầng, với nhiều gian chái, chỉ có 1 hướng cửa chính. Các gian trong nhà hầu như không có sự ngăn cách, tạo được sự thông thoáng, kết nối hơn. Chất liệu của căn nhà được làm từ gỗ, một loại nguyên liệu cao cấp có độ bền lâu năm.
Từng gian nhà đều được phân chia với những chức năng khác nhau. Gian chính giữa đặt làm nơi thờ cúng gia tiên, các gian còn lại dành làm nơi tiếp khác. Nếu còn gian chái ngoài cùng sẽ để làm kho, nơi chứa thóc gạo. Đây chính là không gian lý tưởng sống khi về già của bất cứ ai.
Những mẫu hoa văn được chạm khắc trên nhà gỗ Bắc Bộ
Các mẫu hoa văn trên nhà gỗ Bắc Bộ từ xưa đến nay đều được chọn lọc kỹ lưỡng. Mang nhiều ý nghĩa giản dị, thể hiện được sự chất phác và mộc mạc của người dân thôn quê. Các hình tượng sau thường được đưa vào những nếp nhà gỗ.
- Hình tượng rồng: Đây chính là mẫu hoa văn có mặt ở hầu hết những nếp nhà gỗ Bắc Bộ. Rồng là đại diện cho quyền lực, sang trọng. Cho mùa màng bội thu và mọi điều thuận lợi. Tuy nhiên hình tượng rồng được chạm hóa phải nhờ để người thợ có tay nghề cao. Bởi đây là mẫu hoa văn nhiều họa tiết, khá phức tạp. Do đó cần phải có những người thợ có kinh nghiệm.
- Mẫu hoa văn bức tranh tứ quý: Họa tiết này được chạm khắc rất nhiều trên các cánh cửa bức bàn. Đây là những bức tranh đại diện cho bốn mùa trong năm. Các chi tiết và họa tiết rất khó đục chạm. Nếu không khéo léo khó có thể mà làm nên hồn của bức tranh.
- Hoa văn lá lật: Đây cũng là những mẫu hoa văn xuất hiện nhiều trên các kẻ hiên, con rường, con lợn của nhà gỗ. Họa tiết này khá đơn giản, với những đường nét mềm mại và uyển chuyển. Những người thợ với nét đục chạm nông sâu, sẽ tạo ra những tác phẩm hoa văn có giá trị.
- Các mẫu chữ trên nhà gỗ: Đây cũng được xếp vào là một trong những loại hoa văn có giá trị. Những chữ thường đường viết trên câu đầu, thượng lương, cổng nhà gỗ…Tất cả được viết và chạm khắc hết sức tinh tế. Nhờ vậy mà công trình trở nên có giá trị hơn.
- Những hình khối: Cũng là một trong những hoa văn hết sức nổi bật. Được trang trí ở những viền của các cấu kiện. Mặc dù hoa văn này không hề khó, nhưng đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên nhẫn của người thợ chạm.
Các lưu ý khi thiết kế hoa văn trên nhà gỗ
Đối với các mẫu hoa văn được người thợ chạm khắc trên nếp nhà gỗ. Cần lưu ý một số những điều sau đây.
- Người thợ đục chạm phải là người am hiểu về những mẫu hoa văn nhà gỗ. Từ ý nghĩa cho đến cách đục chạm ra sao, làm sao cho tác phẩm có hồn nhất.
- Thứ hai người thợ chạm phải được đào tạo bài bản, được học tập trong thực tế lâu. Bởi chỉ cần một nét chạm lệch sẽ làm hỏng các tác phẩm.
- Có mắt nhìn nghệ thuật, có năng khiếu đục chạm. Bởi đây cũng được xếp vào một ngành mang tính nghệ thuật cao.
Toàn bộ những thông tin trên là các mẫu hoa văn được chạm khắc trên nhà gỗ Bắc Bộ. Đây chính là điểm giúp cho căn nhà gỗ tạo nên sự khác biệt của mình với những kiểu nhà khác. Nhờ đó mà những tinh hoa kiến trúc cổ xưa được gìn giữ và phát triển.